Roland Berger

Roland Bergers Folded Pillar lijkt op een fragment van klassieke architectuur dat uit zijn orde is gevallen en in een droomachtige dimensie is beland. De vertrouwde vorm van de zuil wordt door plooien en golvende bewegingen gedestabiliseerd, waardoor zij tegelijk stabiel en instabiel oogt. Het werk roept zo een surrealistisch scenario op waarin materie haar gebruikelijke vastheid verliest en een toestand binnengaat tussen steen en textiel, starheid en vloeiendheid.

Hoewel het beeld volledig onbeweeglijk blijft, wekt het een sterke suggestie van dynamiek: licht glijdt over de ritmische golven van het oppervlak, schaduwen versterken de indruk van beweging, en het oog volgt een oscillatielijn die zich voortdurend lijkt te veranderen. In dit paradoxale effect sluit Berger aan bij een traditie van statische kinetiek.

Een kunsthistorisch belangrijk vergelijkingspunt is Naum Gabo’s Kinetic Construction (Standing Wave) uit 1920: ook daar ontstaat beweging uit een schijnbaar levenloos materiaal, doordat een trillende stalen staaf de illusie van een staande golf oproept. Terwijl Gabo echte beweging door mechaniek genereerde, bereikt Berger een vergelijkbaar effect uitsluitend via vorm, oppervlak en perceptie. In beide gevallen wordt de sculptuur het medium van een beweging die tegelijk reëel en irreëel is – een beweging die slechts in het oog van de toeschouwer bestaat.

Het matte witte oppervlak versterkt de indruk van materiaaltransformatie – alsof gips of steen plotseling zacht en buigzaam was geworden als stof of was. Dit paradoxale effect verbindt klassieke architectonische symbolen met een biomorfe, bijna organische vervorming. Zo ontstaat een werk dat zich verzet tegen vaste classificatie: tegelijk architectonisch en organisch, stabiel en vloeiend, vertrouwd en vreemd. Folded Pillar wordt zo tot een poëtische verstoring die de toeschouwer uitnodigt om beweging in stilte en levendigheid in vorm te ontdekken.